Bộ não con người là một cỗ máy vô cùng phức tạp, có khả năng ghi nhớ và lưu trữ thông tin một cách phi thường. Quá trình ghi nhớ này được điều khiển bởi nhiều bộ phận khác nhau trong não bộ, và một trong những bộ phận quan trọng nhất chính là Hippocampus. Bài viết này sẽ đi sâu vào khám phá khoa học về bộ nhớ và cách thức hoạt động của Hippocampus, đồng thời chia sẻ những bí quyết học tập và ghi nhớ hiệu quả từ các chuyên gia hàng đầu.

I. Vai trò quan trọng của Hippocampus trong việc ghi nhớ thông tin

Hippocampus, còn được gọi là “Hải mã”, là một cấu trúc nhỏ nằm sâu bên trong não bộ, có vai trò quan trọng trong việc ghi nhớ thông tin, đặc biệt là các ký ức dài hạn. Nó hoạt động như một hệ thống lưu trữ, giúp não bộ ghi nhớ và lưu giữ các sự kiện, trải nghiệm và thông tin mới.

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh vai trò quan trọng của Hippocampus trong việc ghi nhớ. Ví dụ, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị tổn thương ở Hippocampus sẽ gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin mới, đặc biệt là các ký ức dài hạn.

I.I Cách thức hoạt động của Hippocampus

Hippocampus hoạt động bằng cách tạo ra các kết nối thần kinh mới giữa các tế bào não bộ. Khi chúng ta tiếp thu thông tin mới, các tế bào thần kinh trong Hippocampus sẽ kích hoạt và tạo ra các liên kết mới với nhau. Những liên kết này càng mạnh mẽ, thông tin được ghi nhớ càng lâu dài và rõ ràng.

Quá trình ghi nhớ thông tin trong Hippocampus diễn ra theo các giai đoạn sau:

• Giai đoạn mã hóa: Thông tin mới được chuyển đổi thành các tín hiệu điện mà các tế bào thần kinh có thể hiểu và xử lý.
• Giai đoạn củng cố: Các liên kết thần kinh mới được củng cố và strengthened thông qua quá trình lặp lại và ghi nhớ.
• Giai đoạn truy xuất: Khi chúng ta cần truy cập thông tin đã được ghi nhớ, Hippocampus sẽ kích hoạt các liên kết thần kinh liên quan và đưa thông tin ra khỏi kho lưu trữ.

I.II Phương pháp kích thích Hippocampus và tăng cường khả năng ghi nhớ

Có nhiều phương pháp giúp kích thích Hippocampus và tăng cường khả năng ghi nhớ, bao gồm những bước sau đây. 

10 Bước học tập và ghi nhớ hiệu quả

Bước 1: Hiểu rõ bản thân và mục tiêu học tập

Hiểu rõ bản thân là chìa khóa để xây dựng chiến lược học tập hiệu quả. Hãy dành thời gian để khám phá những điểm mạnh, điểm yếu và phong cách học tập của bản thân:

a. Xác định điểm mạnh:

• Bạn học tập hiệu quả nhất vào lúc nào? Ban ngày, ban đêm hay sau bữa ăn?
• Môi trường học tập nào giúp bạn tập trung cao độ nhất? Thư viện, quán cà phê, phòng riêng hay nơi yên tĩnh khác?
• Bạn tiếp thu thông tin qua hình thức nào tốt nhất? Nghe giảng, đọc sách, xem video hay thực hành?
• Bạn có xu hướng học tập theo nhóm hay độc lập?
• Bạn thích sử dụng phương pháp học tập nào? Sơ đồ tư duy, flashcard, ghi chép,…

Ví dụ:

• Điểm mạnh của bạn:
  • Bạn học ban đêm dễ tập trung hơn.
  • Bạn có động lực học tập cao khi ở quán cà phê yên tĩnh.
  • Bạn tiếp thu thông tin qua hình ảnh và video tốt hơn so với đọc sách.
  • Bạn thích học tập độc lập và sử dụng phương pháp sơ đồ tư duy

b. Xác định điểm yếu:

• Bạn dễ bị xao nhãng bởi yếu tố nào? Tiếng ồn, mạng xã hội, điện thoại,…
• Bạn gặp khó khăn với môn học nào? Toán học, tiếng Anh, lịch sử,…
• Bạn thường mắc sai lầm nào khi học tập? Quên kiến thức nhanh, không hiểu bài giảng, lười ôn tập,…

Ví dụ:

• Điểm yếu của bạn:
  • Bạn dễ bị xao nhãng bởi tiếng ồn và mạng xã hội khi học tập.
  • Bạn gặp khó khăn với môn học Toán học.
  • Bạn thường mắc sai lầm do không ôn tập thường xuyên. 

c. Xác định phong cách học tập:

• Bạn là người học tập theo kiểu nào? Kiểu thị giác, kiểu thính giác hay kiểu vận động?
• Bạn thích học tập theo phương pháp nào? Học qua dự án, học nhóm, học qua trò chơi,…

Ví dụ:

• Phong cách học tập của bạn:
  • Bạn là người học tập theo kiểu thị giác.
  • Bạn thích học tập qua phương pháp sơ đồ tư duy và video.

d. Đặt ra mục tiêu học tập

Sau khi hiểu rõ bản thân, hãy đặt ra mục tiêu học tập cụ thể, rõ ràng và có thể đo lường được. Mục tiêu học tập cần SMART:

• Specific (Cụ thể): Mục tiêu phải cụ thể, rõ ràng và dễ hiểu.
• Measurable (Có thể đo lường): Mục tiêu phải có thể đo lường được bằng số liệu hoặc tiêu chí cụ thể.
• Achievable (Có thể đạt được): Mục tiêu phải khả thi và phù hợp với khả năng của bản thân.
• Relevant (Liên quan): Mục tiêu phải liên quan đến mục tiêu chung của bạn và có ý nghĩa đối với bạn.
• Time-bound (Có thời hạn): Mục tiêu phải có thời hạn cụ thể để hoàn thành.

Ví dụ:

• Mục tiêu học tập SMART:
  • Nâng điểm môn Toán lên 9.0 trong vòng 3 tháng.
  • Hoàn thành 20 bài tập tiếng Anh giao tiếp mỗi tuần.
  • Đọc 1 chương sách mỗi ngày.

e.  Chia nhỏ mục tiêu lớn

Chia nhỏ mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn để dễ dàng thực hiện và theo dõi tiến độ. Ví dụ, nếu bạn muốn nâng điểm môn Toán lên 9.0 trong vòng 3 tháng, bạn có thể chia nhỏ mục tiêu thành:

• Nâng điểm Toán lên 8.0 trong tháng đầu tiên.
• Nâng điểm Toán lên 8.5 trong tháng thứ hai.
• Nâng điểm Toán lên 9.0 trong tháng thứ ba.

Ví dụ:

• Chia nhỏ mục tiêu học tập (tiếp theo):
  • Mục tiêu tháng 1: Nâng điểm Toán lên 8.0 (tiếp theo).
    • Tham gia giải đề Toán mẫu.
    • Hỏi giáo viên Toán về những kiến thức chưa hiểu.
  • Mục tiêu tháng 2: Nâng điểm Toán lên 8.5.
    • Ôn tập kiến thức Toán nâng cao.
    • Luyện thi Toán thử.
    • Tăng cường ôn tập vào cuối tháng.
  • Mục tiêu tháng 3: Nâng điểm Toán lên 9.0.
    • Ôn tập tổng hợp kiến thức Toán.
    • Tham gia thi thử cuối kỳ.
    • Tập trung cao độ vào trong tuần thi.

Lưu ý:

• Khi đặt ra mục tiêu học tập, hãy đảm bảo rằng bạn thực sự cam kết thực hiện và có đủ khả năng để đạt được mục tiêu đó.
• Chia nhỏ mục tiêu thành những bước nhỏ vừa sức để tránh cảm giác nản lòng.
• Theo dõi tiến độ học tập thường xuyên và điều chỉnh mục tiêu nếu cần thiết.
• Kỷ luật và kiên trì là chìa khóa để đạt được mục tiêu học tập.

Bằng cách hiểu rõ bản thân, đặt ra mục tiêu học tập SMART và chia nhỏ mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn, bạn có thể xây dựng chiến lược học tập hiệu quả và đạt được thành công trong học tập.

Bước 2: Tạo môi trường học tập lý tưởng

Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả học tập. Hãy dành thời gian để tạo ra một môi trường học tập lý tưởng cho bản thân:

f. Chọn nơi học tập phù hợp:

• Yên tĩnh: Tránh xa những nơi ồn ào như đường phố, khu chợ, quán cà phê đông người. Cũng có người lại tập trung tốt hơn khi mọi thứ xung quanh ồn ào.
• Đầy đủ ánh sáng: Ánh sáng tự nhiên tốt nhất cho mắt. Nếu học tập vào ban đêm, hãy sử dụng đèn học có độ sáng phù hợp.
• Hạn chế xao nhãng: Tắt thông báo điện thoại, email và mạng xã hội. Cất giữ những vật dụng có thể gây xao nhãng như truyện, đồ điện tử

Ví dụ:

• Nơi học tập lý tưởng:
  • Thư viện
  • Phòng học tập riêng
  • Góc yên tĩnh trong nhà

g. Sắp xếp bàn học hợp lý:

• Gọn gàng, ngăn nắp: Bàn học bừa bộn có thể khiến bạn mất tập trung.
• Đầy đủ dụng cụ học tập: Sổ tay, bút, máy tính, tài liệu học tập,…
• Sắp xếp khoa học: Sắp xếp dụng cụ học tập theo từng môn học hoặc chủ đề học tập.

Ví dụ:

• Cách sắp xếp bàn học hợp lý:
  • Đặt sách giáo khoa và tài liệu học tập ở vị trí dễ lấy.
  • Đặt dụng cụ viết ở gần tay.
  • Giữ cho bàn học luôn sạch sẽ và gọn gàng.

h. Tạo bầu không khí học tập tích cực:

• Trang trí bàn học: Sử dụng những hình ảnh, câu châm ngôn truyền cảm hứng để tạo động lực học tập.
• Mở nhạc nhẹ: Âm nhạc nhẹ nhàng có thể giúp bạn tập trung tốt hơn.
• Sử dụng tinh dầu: Một số loại tinh dầu như hoa oải hương, bạc hà có thể giúp tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung.

Ví dụ:

• Cách tạo bầu không khí học tập tích cực:
  • Treo tranh ảnh hoặc hình ảnh truyền cảm hứng lên tường.
  • Mở nhạc không lời hoặc âm thanh thiên nhiên.
  • Sử dụng tinh dầu hoa oải hương hoặc bạc hà.
  • cây xanh 
  • bằng khen, thành tích đạt được trước đó 

i. Học nhóm hoặc học ở thư viện cũng có thể là một cách hiệu quả để tạo ra môi trường học tập lý tưởng. Khi học tập cùng bạn bè hoặc trong môi trường xung quanh có nhiều người học tập chăm chỉ, bạn sẽ có thêm động lực và cảm thấy hứng thú hơn với việc học.

Lưu ý:

• Mỗi người có một phong cách học tập riêng, vì vậy hãy thử nghiệm và tìm ra môi trường học tập phù hợp nhất với bản thân.
• Thay đổi môi trường học tập thường xuyên để tránh cảm giác nhàm chán.
• Giữ cho môi trường học tập luôn sạch sẽ và thoáng mát.

Bằng cách tạo ra một môi trường học tập lý tưởng, bạn có thể tập trung tốt hơn, tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn và đạt được kết quả học tập cao hơn.

Bước 3: Áp dụng phương pháp học tập phù hợp

Lựa chọn phương pháp học tập phù hợp là chìa khóa để nâng cao hiệu quả học tập. Sau đây là một số phương pháp học tập hiệu quả mà bạn có thể tham khảo:

i. Phương pháp Pomodoro:

• Chia nhỏ thời gian học tập thành các pomodoro 25 phút.
• Trong mỗi pomodoro, hãy tập trung cao độ vào việc học tập và hoàn thành một mục tiêu cụ thể.
• Sau mỗi pomodoro, hãy nghỉ ngơi 5 phút để thư giãn và nạp lại năng lượng.
• Lặp lại chu kỳ pomodoro 25 phút – nghỉ ngơi 5 phút cho đến khi hoàn thành mục tiêu học tập.

Ví dụ:

• Bạn muốn học bài tiếng Anh trong 2 tiếng. Hãy chia nhỏ thời gian học tập thành 4 pomodoro 25 phút.
• Trong mỗi pomodoro, hãy tập trung vào một chủ đề cụ thể, ví dụ như từ vựng, ngữ pháp hoặc bài đọc.
• Sau mỗi pomodoro, hãy đứng dậy, di chuyển và thư giãn trong 5 phút.
• Sau 4 pomodoro, hãy nghỉ ngơi 15 phút để nạp lại năng lượng.

j. Học tập thụ động và học tập chủ động:

• Học tập thụ động: Tiếp thu thông tin một cách thụ động thông qua nghe giảng, đọc sách hoặc xem video.
• Học tập chủ động: Tham gia tích cực vào quá trình học tập bằng cách ghi chép, đặt câu hỏi, thảo luận và thực hành, Kết hợp cả hai phương pháp học tập thụ động và học tập chủ động để tiếp thu thông tin hiệu quả hơn. Ví dụ, sau khi nghe giảng bài, hãy dành thời gian ghi chép lại những nội dung chính và tóm tắt bài giảng theo cách riêng của bạn

k. Luyện tập thường xuyên:

• Ôn tập thường xuyên để củng cố kiến thức và tăng cường khả năng ghi nhớ.
• Áp dụng kiến thức đã học vào thực tế để ghi nhớ lâu dài hơn.

Ví dụ:

• Nếu bạn đang học ngoại ngữ, hãy dành thời gian mỗi ngày để luyện tập giao tiếp bằng cách nói chuyện với người bản ngữ hoặc tham gia các câu lạc bộ ngoại ngữ.
• Nếu bạn đang học toán học, hãy giải bài tập thường xuyên để luyện tập các kỹ năng tính toán.
• Thực hành edit video luôn sau khi học online
• Có thể giảng dạy thứ mình học cho một ai đó, sẽ nhớ lâu và ngấm thông tin nhanh hơn

• l. Sử dụng sơ đồ tư duy (Mind Mapping):

• Tóm tắt và liên kết các kiến thức bằng sơ đồ tư duy để dễ dàng ghi nhớ.
• Sử dụng hình ảnh, màu sắc và các ký hiệu để tạo ra sơ đồ tư duy sinh động và dễ hiểu.

Ví dụ:

• Khi học bài lịch sử, hãy tạo một sơ đồ tư duy để tóm tắt các sự kiện chính, nhân vật quan trọng và mối quan hệ giữa các sự kiện.
• Khi học bài sinh học, hãy tạo một sơ đồ tư duy để tóm tắt cấu trúc cơ thể người, chức năng của các cơ quan và hệ cơ quan.

k.Viết Flashcard:

• Ghi nhớ các khái niệm quan trọng bằng flashcard để ôn tập mọi lúc mọi nơi.
• Viết một khái niệm hoặc từ vựng ở mặt trước của flashcard và định nghĩa hoặc giải thích ở mặt sau.

Ví dụ:

• Khi học từ vựng tiếng Anh, hãy tạo flashcard để ghi nhớ nghĩa và cách sử dụng của các từ vựng.
• Khi học các công thức toán học, hãy tạo flashcard để ghi nhớ công thức và cách áp dụng công thức.

Lưu ý:

• Không có phương pháp học tập nào phù hợp với tất cả mọi người. Hãy thử nghiệm các phương pháp khác nhau để tìm ra phương pháp phù hợp nhất với bản thân.
• Thay đổi phương pháp học tập thường xuyên để tránh cảm giác nhàm chán.
• Kết hợp nhiều phương pháp học tập khác nhau để đạt hiệu quả cao nhất.

Bước 4: Ngủ đủ giấc

• Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để đảm bảo sức khỏe cho não bộ.
• Ngủ giúp kích thích sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Một nghiên cứu cho thấy, những người ngủ đủ giấc có thể đưa ra những giải pháp sáng tạo hơn 30% so với những người ngủ không đủ giấc.
• Tạo thói quen ngủ khoa học: đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày ( mình hồi trước chưa sinh con,  toàn dậy muộn đi làm có thể là 9.30 mới tới công ty, còn bây giờ cứ đúng 7h hoặc sớm/ muộn hơn chút là bật dạy nhắc con chuẩn bị ăn sáng, thay quần áo đi học )

• Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ ( điều này cực khó với mình, để không mắc chứng nghiện gây mất ngủ vì cứ bấm điện thoại đến 1-2h sáng. Dứt khoát để điện thoại ở nơi thật xa, nhưng đủ nghe thấy chuông báo thức cho ngày hôm sau 

Bước 5: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể và hỗ trợ chức năng não bộ. Để có một trí nhớ tốt và học tập hiệu quả, bạn cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho não bộ.

l. Bổ sung dưỡng chất cho não bộ:

• Omega-3: Axit béo omega-3 giúp tăng cường trí nhớ, khả năng tập trung và giảm nguy cơ mắc các bệnh về não bộ như Alzheimer. Các thực phẩm giàu omega-3 bao gồm cá hồi, cá thu, cá ngừ, quả óc chó và hạt chia.
• Vitamin B: Vitamin B giúp cải thiện trí nhớ, khả năng tập trung và tâm trạng. Các thực phẩm giàu vitamin B bao gồm thịt nạc, cá, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên hạt và rau xanh.
• Protein: Protein giúp xây dựng và sửa chữa các tế bào não bộ. Các thực phẩm giàu protein bao gồm thịt nạc, cá, trứng, sữa, các loại đậu và các loại hạt.
• Chất chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ não bộ khỏi tác hại của các gốc tự do. Các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bao gồm trái cây, rau xanh, trà xanh và sô cô la đen.

m. Uống đủ nước mỗi ngày:

• Nước giúp vận chuyển các chất dinh dưỡng đến não bộ và loại bỏ các chất độc hại. Người trưởng thành nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày.
• Nên uống nước lọc, nước trái cây hoặc trà thảo mộc thay vì nước ngọt có ga hoặc nước tăng lực. 

n. Hạn chế ăn thức ăn nhanh, đồ ngọt và đồ chiên rán:

• Thức ăn nhanh, đồ ngọt và đồ chiên rán thường chứa nhiều calo, chất béo bão hòa và đường, không tốt cho sức khỏe não bộ.
• Nên ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.

Lưu ý:

• Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn uống phù hợp với nhu cầu của bản thân.
• Uống thuốc bổ sung dinh dưỡng chỉ khi cần thiết và theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Nên ăn rau quả tươi thay vì uống nước ép trái cây để giữ nguyên được chất xơ.

Bước 6: Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ. Khi tập luyện, não bộ nhận được nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn, thúc đẩy sự phát triển của tế bào não và cải thiện khả năng giao tiếp giữa các tế bào. Điều này dẫn đến nhiều lợi ích, bao gồm:

• Tăng cường trí nhớ và khả năng học tập: Tập thể dục giúp tăng cường hippocampus, khu vực não bộ chịu trách nhiệm về trí nhớ và học tập.
• Cải thiện tâm trạng: Tập thể dục kích thích sản sinh endorphin, hormone mang lại cảm giác hạnh phúc và thư giãn.
• Giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ: Hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp bảo vệ não bộ khỏi những tổn thương liên quan đến lão hóa.
• Tăng cường sự tập trung và chú ý: Tập thể dục giúp cải thiện lưu thông máu lên não, giúp bạn tập trung và chú ý tốt hơn.

Bạn nên dành ít nhất 10-30 phút mỗi ngày để tập thể dục. Loại hình tập luyện phù hợp sẽ phụ thuộc vào sở thích và sức khỏe của bạn. Một số lựa chọn phổ biến bao gồm:

• Tập thể dục tại nhà: Có rất nhiều bài tập đơn giản mà bạn có thể thực hiện tại nhà, chẳng hạn như yoga, pilates, aerobics hoặc tập luyện theo video hướng dẫn.
• Tập luyện cùng nhóm: Tham gia một lớp học thể dục hoặc câu lạc bộ thể thao là một cách tuyệt vời để gặp gỡ những người mới và có thêm động lực để tập luyện. Như tham gia nhóm chạy địa phương, nhóm fitness, nhóm võ thuật ….
• Tham gia phòng gym: Phòng gym cung cấp cho bạn nhiều dụng cụ và máy móc tập luyện đa dạng, giúp bạn tập luyện hiệu quả hơn.

Bất kể bạn chọn loại hình tập luyện nào, điều quan trọng là phải bắt đầu từ từ và tăng dần cường độ theo thời gian. Hãy lắng nghe cơ thể của bạn và nghỉ ngơi khi cần thiết.

Ngoài ra, bạn cũng nên kết hợp các hoạt động thể chất khác vào cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như đi bộ, đi cầu thang hoặc làm việc nhà. 

Tập thể dục thường xuyên là một cách đơn giản và hiệu quả để cải thiện sức khỏe não bộ và tổng thể. Hãy dành thời gian tập luyện mỗi ngày để tận hưởng những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại. Bạn có thể tham khảo bài viết về cách tập thể dục một cách đơn giản nhấn vào link .

Bước 7: Giảm căng thẳng

Căng thẳng là một phần bình thường của cuộc sống, nhưng nếu không được kiểm soát, nó có thể gây hại cho sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn. Quá nhiều căng thẳng có thể dẫn đến các vấn đề như lo lắng, trầm cảm, mất ngủ, huyết áp cao và thậm chí là bệnh tim.

Do đó, việc tìm kiếm các phương pháp giải tỏa căng thẳng hiệu quả là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý cho bạn:

Kỹ thuật thư giãn:

• Yoga và thiền định:Yoga và thiền định là những phương pháp tuyệt vời để thư giãn tâm trí và cơ thể. Chúng giúp bạn tập trung vào hiện tại, giảm bớt suy nghĩ tiêu cực và thúc đẩy cảm giác bình yên.
  

   

• Nghe nhạc:Nghe nhạc êm dịu hoặc âm thanh tự nhiên có thể giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng.

   

• Đọc sách:Đọc sách là một cách tuyệt vời để thoát khỏi những lo lắng hàng ngày và đắm chìm trong một thế giới khác.
  
  Hãy tham khảo thêm bài viết cũng như video về 5 lợi ích của việc đọc sách tại đây

• Dành thời gian trong thiên nhiên:Đi dạo trong công viên, đi bộ đường dài hoặc đơn giản là ngồi trong vườn có thể giúp bạn giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
  
  Bài viết tương tự trước đây của mình về “Tìm một chút tĩnh lặng trong thế giới ồn ào 

• Tránh xa những người và môi trường tiêu cực: Những người và môi trường tiêu cực có thể khiến bạn căng thẳng hơn. Hãy dành thời gian cho những người tích cực và những nơi khiến bạn cảm thấy hạnh phúc.
• Đọc và tham khảo bài viết “Thoát khỏi vòng xoáy tiêu cực. Làm thế nào để nhận biết và tránh xa “ma cà rồng năng lượng?” 

Tìm kiếm sự hỗ trợ:

• Nói chuyện với bạn bè và gia đình: Chia sẻ những khó khăn và lo lắng của bạn với những người bạn tin tưởng có thể giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm hơn.
• Tham gia nhóm hỗ trợ: Tham gia nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn kết nối với những người đang trải qua những điều tương tự như bạn và nhận được sự hỗ trợ từ họ.
• Gặp chuyên gia tâm lý: Nếu bạn đang cảm thấy choáng ngợp bởi căng thẳng, hãy cân nhắc gặp chuyên gia tâm lý để được tư vấn và hỗ trợ.

Bước 8: Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập

Có rất nhiều công cụ hỗ trợ học tập có thể giúp bạn cải thiện hiệu quả học tập. Một số công cụ phổ biến bao gồm:

Flashcard:

Flashcard là những thẻ nhỏ có chứa thông tin ở một mặt và câu hỏi hoặc câu trả lời ở mặt kia. Flashcard có thể được sử dụng để học thuộc từ vựng, khái niệm hoặc bất kỳ thông tin nào khác. Bạn có thể mua flashcard đã được làm sẵn hoặc tự tạo flashcard của riêng mình. Khi mình học tiếng Trung, có trang web online này  giúp mình ghi nhơ tốt hơn https://www.newconceptmandarin.com/hsk-2-flashcards/

Ứng dụng học tập:

Có rất nhiều ứng dụng học tập có sẵn cho điện thoại thông minh và máy tính bảng. Các ứng dụng này có thể cung cấp cho bạn các bài học tương tác, bài kiểm tra, trò chơi và các nguồn tài nguyên khác để giúp bạn học tập hiệu quả hơn. Một số ứng dụng học tập phổ biến bao gồm Duolingo, Quizlet và Evernote, Busuu 

Phần mềm ghi chú:

Phần mềm ghi chú có thể giúp bạn ghi lại thông tin từ các bài giảng, bài đọc và các nguồn tài nguyên khác. Một số phần mềm ghi chú phổ biến bao gồm Microsoft OneNote, Evernote và Google Keep.

Bản đồ tư duy:

Bản đồ tư duy là một công cụ đồ họa giúp bạn sắp xếp và ghi nhớ thông tin. Bản đồ tư duy có thể được sử dụng để ghi lại ý tưởng chính, chi tiết phụ và mối quan hệ giữa các thông tin.

Công cụ quản lý thời gian:

Công cụ quản lý thời gian có thể giúp bạn lập kế hoạch và theo dõi việc học tập của mình. Một số công cụ quản lý thời gian phổ biến bao gồm Google Calendar, Todoist và Asana, gần đây mình hầu như chỉ sử dụng Notion. 

Lựa chọn công cụ phù hợp

Lựa chọn công cụ hỗ trợ học tập phù hợp với bạn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và phong cách học tập của bạn. Hãy thử nghiệm các công cụ khác nhau để tìm ra những công cụ phù hợp nhất với bạn.

Dưới đây là một số mẹo để sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập hiệu quả:

• Sử dụng flashcard để học thuộc từ vựng, khái niệm hoặc bất kỳ thông tin nào khác.
• Sử dụng ứng dụng học tập để luyện tập các bài học, làm bài kiểm tra và chơi trò chơi.
• Sử dụng phần mềm ghi chú để ghi lại thông tin từ các bài giảng, bài đọc và các nguồn tài nguyên khác. Có thể dung AI hỗ trợ viết lại notes cho bạn một cách chi tiết và cụ thể hơn, sắp xếp lại những gì bạn ghi chép một cách bài bản. 
• Sử dụng bản đồ tư duy để sắp xếp và ghi nhớ thông tin.
• Sử dụng công cụ quản lý thời gian để lập kế hoạch và theo dõi việc học tập của mình.

Bằng cách sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập hiệu quả, bạn có thể cải thiện khả năng tập trung, ghi nhớ thông tin và học tập hiệu quả hơn.

Bước 9: Tham gia cộng đồng học tập

Tham gia cộng đồng học tập online/offline là một cách tuyệt vời để cải thiện hiệu quả học tập của bạn. Các cộng đồng học tập có thể cung cấp cho bạn nhiều lợi ích, bao gồm:

• Động lực: Học tập cùng những người khác có thể giúp bạn có thêm động lực để học tập và đạt được mục tiêu của mình.
• Hỗ trợ: Bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm học tập và giải đáp thắc mắc cho nhau với những người khác trong cộng đồng.
• Cơ hội học hỏi: Bạn có thể học hỏi những điều mới từ những người khác trong cộng đồng, bao gồm các kỹ thuật học tập mới, nguồn tài nguyên mới và những cách nhìn nhận mới về môn học.
• Trách nhiệm giải trình: Việc tham gia cộng đồng học tập có thể giúp bạn chịu trách nhiệm giải trình về việc học tập của mình. Khi bạn biết rằng những người khác đang mong đợi bạn học tập và đạt được mục tiêu của mình, bạn sẽ có nhiều khả năng thành công hơn.

Có rất nhiều loại cộng đồng học tập khác nhau, bao gồm:

• Nhóm học tập trực tuyến: Các nhóm học tập trực tuyến có thể được tìm thấy trên các diễn đàn, mạng xã hội và các nền tảng học tập trực tuyến.
• Nhóm học tập ngoại tuyến: Các nhóm học tập ngoại tuyến có thể được tổ chức tại các thư viện, quán cà phê hoặc các địa điểm khác.
• Câu lạc bộ học tập: Các câu lạc bộ học tập thường tập trung vào một môn học hoặc chủ đề cụ thể.
• Cộng đồng học tập trực tuyến: Các cộng đồng học tập trực tuyến là những nhóm người học tập trực tuyến cùng nhau.

Lựa chọn cộng đồng học tập phù hợp

Lựa chọn cộng đồng học tập phù hợp với bạn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích học tập của bạn. Hãy cân nhắc những yếu tố sau khi lựa chọn cộng đồng học tập:

• Mục tiêu học tập: Bạn muốn đạt được điều gì khi tham gia cộng đồng học tập?
• Phong cách học tập: Bạn thích học tập theo nhóm hay tự học?
• Mức độ cam kết: Bạn có thể dành bao nhiêu thời gian và nỗ lực cho cộng đồng học tập?
• Sở thích: Bạn quan tâm đến môn học hoặc chủ đề nào?

Cách tham gia cộng đồng học tập

Có rất nhiều cách để tham gia cộng đồng học tập. Dưới đây là một vài gợi ý:

• Tìm kiếm các nhóm học tập trực tuyến: Bạn có thể tìm kiếm các nhóm học tập trực tuyến trên các diễn đàn, mạng xã hội và các nền tảng học tập trực tuyến.
• Tham gia các nhóm học tập ngoại tuyến: Bạn có thể tham gia các nhóm học tập ngoại tuyến được tổ chức tại các thư viện, quán cà phê hoặc các địa điểm khác.
• Tham gia câu lạc bộ học tập: Bạn có thể tham gia câu lạc bộ học tập thường tập trung vào một môn học hoặc chủ đề cụ thể. Nhưng mục tiêu chính là cùng nhau tiến bộ hoặc giúp bạn nhận ra những thiếu sót, nếu học nhóm bỗng dưng trở thành một buổi buôn chuyện thì có thể cân nhắc việc đổi nhóm thích hợp hơn. 
• Tham gia cộng đồng học tập trực tuyến: Bạn có thể tham gia cộng đồng học tập trực tuyến là những nhóm người học tập trực tuyến cùng nhau.

Một số ví dụ về cộng đồng học tập trực tuyến:

• Busuu: Busuu là một cộng đồng học tập trực tuyến giúp bạn học ngôn ngữ mới. Bạn có thể luyện tập nói, viết và nghe với những người học ngôn ngữ khác từ khắp nơi trên thế giới. https://www.busuu.com/. 
•  Hiện tại mình đang học tiếng Pháp trên Busuu, nơi đây bạn có thể chỉnh sửa bài viết, nói cho bạn khác với trình độ kém hơn bạn, tương tự như vậy có người sẽ chỉnh sửa bài viết & nói của mình bằng tiếng Pháp ( nếu không có cả chatBot sẽ giúp bạn viết lại…) 
• Memrise: Memrise là một ứng dụng học ngôn ngữ sử dụng các trò chơi và thẻ nhớ để giúp bạn học từ vựng và ngữ pháp mới. Bạn có thể tham gia các nhóm học tập trên Memrise để học tập cùng những người khác. https://www.memrise.com/
• Studyblr: Studyblr là một cộng đồng học tập trực tuyến trên Tumblr và Instagram. Các thành viên của Studyblr chia sẻ mẹo học tập, nguồn tài nguyên và động lực với nhau. https://studyblr.tumblr.com/
• Reddit: Reddit có rất nhiều subreddit dành cho học tập. Bạn có thể tìm thấy subreddit cho bất kỳ môn học hoặc chủ đề nào mà bạn quan tâm. https://www.reddit.com/

Bằng cách tham gia cộng đồng học tập, bạn có thể cải thiện hiệu quả học tập, đạt được mục tiêu của mình và học tập một cách vui vẻ hơn.

Bước 10: Kiên trì và không ngừng nỗ lực

Học tập là một hành trình dài, và điều quan trọng nhất là bạn cần kiên trì và không ngừng nỗ lực. Sẽ có những lúc bạn cảm thấy khó khăn, nản lòng, muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng thất bại là một phần của quá trình học tập và điều quan trọng là bạn phải học hỏi từ những sai lầm của mình và tiếp tục tiến lên phía trước.

Dưới đây là một số mẹo giúp bạn kiên trì và không ngừng nỗ lực trong học tập:

• Đặt ra mục tiêu cụ thể và có thể đạt được: Thay vì đặt ra những mục tiêu quá lớn và mơ hồ, hãy chia nhỏ mục tiêu thành những mục tiêu nhỏ hơn và dễ dàng đạt được hơn. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy có động lực và tự tin hơn khi học tập.
• Lập kế hoạch học tập: Lập kế hoạch học tập cụ thể sẽ giúp bạn tận dụng tối đa thời gian và tập trung vào những gì quan trọng nhất. Hãy chia nhỏ thời gian học tập thành những khoảng thời gian ngắn và đảm bảo rằng bạn có đủ thời gian nghỉ ngơi giữa các buổi học.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ: Đừng ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ giáo viên, bạn bè hoặc gia đình khi bạn gặp khó khăn. Họ có thể cung cấp cho bạn lời khuyên, hướng dẫn và động lực để bạn tiếp tục học tập.
• Tôn vinh thành tích của bản thân: Hãy dành thời gian để tôn vinh những thành tích của bản thân, dù là nhỏ nhất. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy tự hào về bản thân và có thêm động lực để tiếp tục học tập. Tự thưởng cho mình một ngày thư giãn sau khi làm xong một bài thi, hoặc xem phim /đọc sách mình yêu thích sau khi học một môn học, học ngoại ngữ. 

Tham khảo thêm:

• Video về cách để ngừng sự trì hoãn: https://www.youtube.com/watch?v=3ivd2JhEde4&t=1s

II. Bí quyết học tập và ghi nhớ hiệu quả từ các chuyên gia hàng đầu Giáo sư Barbara Oakley – Đại học Stanford:

• Phương pháp học tập “Learning to Learn”: Giáo sư Oakley đề cao phương pháp học tập chủ động, rèn luyện tư duy phản biện và áp dụng các kỹ thuật ghi nhớ hiệu quả.
• Học tập theo nguyên tắc “Pomodoro”: Chia nhỏ thời gian học tập thành các khoảng ngắn 25 phút, xen kẽ với 5 phút nghỉ ngơi để duy trì sự tập trung và hiệu quả. Chúng ta sẽ tìm hiểu thêm ở phần tiếp theo một cách chi tiết hơn. 
• Luyện tập thường xuyên: Lặp đi lặp lại kiến thức đã học giúp củng cố trí nhớ và chuyển thông tin vào bộ nhớ dài hạn.
• Kỹ thuật loci: Liên tưởng thông tin cần ghi nhớ với những địa điểm quen thuộc để tăng cường khả năng ghi nhớ.

III. Nhà khoa học thần kinh Michael Merzenich: Bí quyết kích thích não bộ và tăng cường khả năng học tập

Kích thích não bộ

Theo Tiến sĩ Michael Merzenich, não bộ có khả năng thay đổi và thích nghi liên tục. Việc kích thích não bộ bằng những hoạt động mới mẻ và thử thách sẽ giúp tăng cường kết nối thần kinh, cải thiện khả năng học tập và ghi nhớ.

Dưới đây là một số cách hiệu quả để kích thích não bộ:

• Học tập những điều mới mẻ: Hãy luôn tìm kiếm những kiến thức mới để khám phá, dù là học một môn ngoại ngữ, chơi một nhạc cụ mới hay tham gia một khóa học về một lĩnh vực bạn quan tâm.
• Thử thách bản thân: Đặt ra những mục tiêu học tập và rèn luyện trí tuệ cao hơn khả năng hiện tại của bạn. Việc vượt qua thử thách sẽ giúp bạn phát triển trí não và tăng cường khả năng học tập.
• Tham gia các hoạt động kích thích trí tuệ: Chơi trò chơi trí tuệ như Sudoku, cờ vua hoặc giải câu đố logic giúp bạn rèn luyện tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề.
• Học ngoại ngữ: Việc học ngôn ngữ mới giúp kích thích các vùng não bộ khác nhau, tăng cường khả năng tập trung và ghi nhớ.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày như đi làm bằng một con đường khác, sử dụng tay trái để đánh răng hoặc ăn thức ăn với vị giác mới cũng là cách để kích thích não bộ.

Bài tập trí tuệ

Bài tập trí tuệ là những hoạt động giúp rèn luyện tư duy, tăng cường khả năng tập trung và ghi nhớ. Dưới đây là một số bài tập trí tuệ hiệu quả:

• Giải câu đố: Giải câu đố logic, Sudoku hoặc trò chơi ghép hình giúp bạn rèn luyện tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề.
• Chơi trò chơi trí tuệ: Cờ vua, cờ tướng, cờ vây hoặc các trò chơi chiến thuật khác giúp bạn rèn luyện khả năng tư duy chiến lược và đưa ra quyết định.
• Học ngoại ngữ: Việc học ngôn ngữ mới giúp kích thích các vùng não bộ khác nhau, tăng cường khả năng tập trung và ghi nhớ.
• Đọc sách và viết lách: Đọc sách giúp bạn tiếp thu kiến thức mới và mở rộng vốn từ vựng. Viết lách giúp bạn rèn luyện tư duy logic và khả năng diễn đạt.
• Học chơi nhạc cụ: Học chơi nhạc cụ giúp kích thích các vùng não bộ liên quan đến khả năng vận động, thính giác và cảm xúc.

IV.  Giáo sư Jeff Hawkins – Đại học California, Berkeley: Bí quyết ghi nhớ hiệu quả bằng “bản đồ não bộ”

Khái niệm “bản đồ não bộ”

Giáo sư Jeff Hawkins, nhà khoa học thần kinh và đồng sáng lập công ty Numenta, đề xuất khái niệm “bản đồ não bộ” để giải thích cách thức não bộ lưu trữ và truy xuất thông tin. Theo Hawkins, não bộ không lưu trữ thông tin dưới dạng các tập tin riêng biệt, mà liên kết các thông tin với nhau thành các “bản đồ” theo logic và ngữ cảnh.

Đặc điểm của “bản đồ não bộ”:

• Liên kết theo ngữ cảnh: Các thông tin trong “bản đồ não bộ” được liên kết với nhau dựa trên ngữ cảnh và mối quan hệ logic. Ví dụ, trong bản đồ não bộ về “thủ đô của các quốc gia”, các thông tin về thủ đô và quốc gia sẽ được liên kết với nhau dựa trên vị trí địa lý, lịch sử và văn hóa.
• Cấu trúc phân cấp: “Bản đồ não bộ” có cấu trúc phân cấp, với các thông tin chi tiết được liên kết với các thông tin tổng quát hơn. Ví dụ, trong bản đồ não bộ về “thực vật”, các thông tin về loại cây, họ cây và đặc điểm sinh học sẽ được liên kết với nhau theo cấu trúc phân cấp.
• Tự động cập nhật: “Bản đồ não bộ” liên tục được cập nhật khi chúng ta tiếp thu thông tin mới. Khi học hỏi thêm về một chủ đề, các liên kết trong “bản đồ não bộ” sẽ được củng cố và mở rộng.

Sử dụng “bản đồ não bộ” để ghi nhớ hiệu quả

Việc tạo ra “bản đồ não bộ” cho từng chủ đề học tập có thể giúp bạn ghi nhớ thông tin một cách logic và dễ dàng hơn. Dưới đây là các bước để tạo “bản đồ não bộ”:

1. Xác định chủ đề chính: Bắt đầu bằng cách xác định chủ đề chính mà bạn muốn ghi nhớ. Ví dụ, bạn có thể muốn tạo “bản đồ não bộ” về “lịch sử Việt Nam” hoặc “cấu trúc cơ thể người”.
2. Xác định các thông tin chính: Liệt kê các thông tin chính liên quan đến chủ đề chính. Ví dụ, trong “bản đồ não bộ” về “lịch sử Việt Nam”, các thông tin chính có thể bao gồm các triều đại, các sự kiện lịch sử quan trọng và các nhân vật lịch sử nổi tiếng.
3. Sắp xếp thông tin: Sắp xếp các thông tin chính theo logic và ngữ cảnh. Ví dụ, bạn có thể sắp xếp các triều đại theo thứ tự thời gian, hoặc nhóm các sự kiện lịch sử theo khu vực địa lý.
4. Tạo liên kết: Sử dụng các đường kẻ, mũi tên hoặc hình ảnh để liên kết các thông tin chính với nhau. Việc tạo liên kết giúp bạn hình dung mối quan hệ giữa các thông tin và ghi nhớ dễ dàng hơn.
5. Bổ sung chi tiết: Thêm các chi tiết bổ sung vào “bản đồ não bộ” để củng cố trí nhớ của bạn. Ví dụ, bạn có thể thêm các mốc thời gian, bản đồ, hình ảnh hoặc sơ đồ vào “bản đồ não bộ” của mình.
6. Ôn tập thường xuyên: Ôn tập “bản đồ não bộ” của bạn thường xuyên để củng cố trí nhớ và đảm bảo bạn nhớ rõ thông tin.

Ví dụ về “bản đồ não bộ”:

Chủ đề: Hệ mặt trời

Thông tin chính:

• Mặt trời
• Các hành tinh: Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương, Sao Hải Vương
• Các vệ tinh
• Tiểu hành tinh
• Sao chổi

Liên kết:

• Mặt trời là trung tâm của hệ mặt trời.
• Các hành tinh quay quanh mặt trời theo quỹ đạo hình elip.
• Mỗi hành tinh có một số lượng vệ tinh khác nhau.
• Tiểu hành tinh là những vật thể nhỏ bằng đá và kim loại quay quanh mặt trời.
• Sao chổi là những vật thể băng giá có đuôi dài, quay quanh mặt trời theo quỹ đạo hình elip.

Chi tiết bổ sung:

• Thêm hình ảnh của các hành tinh và vệ tinh.
• Ghi chú kích thước, khối lượng và nhiệt độ của từng hành tinh.
• Mô tả các đặc điểm độc đáo của từng hành tinh.
• Giải thích quá trình hình thành hệ mặt trời.

Sử dụng “bản đồ não bộ” trong học tập

“Bản đồ não bộ” có thể được áp dụng cho nhiều môn học khác nhau, bao gồm:

• Lịch sử: Tạo “bản đồ não bộ” cho từng giai đoạn lịch sử, liên kết các sự kiện, nhân vật và mốc thời gian.
• Khoa học: Tạo “bản đồ não bộ” cho các khái niệm khoa học, liên kết các nguyên tắc, định luật và ví dụ thực tế.
• Toán học: Tạo “bản đồ não bộ” cho các công thức toán học, liên kết các bước giải và ví dụ áp dụng.
• Ngoại ngữ: Tạo “bản đồ não bộ” cho các từ vựng, ngữ pháp và cấu trúc câu.

Lời khuyên khi sử dụng “bản đồ não bộ”:

• Sử dụng màu sắc, hình ảnh và ký hiệu để làm cho “bản đồ não bộ” của bạn trở nên trực quan và dễ nhớ hơn.
• Chia nhỏ thông tin thành các phần nhỏ để dễ dàng quản lý và ghi nhớ.
• Sử dụng “bản đồ não bộ” của bạn thường xuyên để ôn tập và củng cố trí nhớ.
• Hãy sáng tạo và tạo ra “bản đồ não bộ” theo phong cách riêng của bạn.

Thành công không đến một sớm một chiều. Điều quan trọng là bạn phải kiên trì và không ngừng nỗ lực để đạt được mục tiêu của mình. Chúc bạn thành công!