Văn hóa năng suất là một tập hợp các giá trị và niềm tin đặt nặng năng suất và hiệu quả. Nó thường tôn vinh ý tưởng làm việc nhiều giờ, hối hả chăm chỉ và luôn bận rộn. Mặc dù năng suất có thể là một điều tốt, nhưng văn hóa năng suất có thể dẫn đến kiệt sức và bệnh tật khi nó được đẩy đến mức cực đoan.

Khi chúng ta liên tục được đánh giá bằng số lượng công việc hoàn thành, thật dễ dàng cảm thấy như chưa bao giờ là đủ. Chúng ta bắt đầu mất đi phương hướng và  khó có thể hiểu được nhu cầu hay giá trị của riêng mình. Ta thường xuyên định nghĩa giá trị của bản thân dựa trên số lượng sản phẩm tạo ra. Điều này có thể dẫn đến một chu kỳ làm việc quá sức và kiệt quệ, để không ngừng  theo đuổi một lý tưởng do xã hội đặt ra hoặc công việc áp đặt. 

Văn hóa năng suất và hội chứng kiệt sức

Văn hóa năng suất là một tập hợp các giá trị và niềm tin đặt nặng năng suất và thành tích. Nó thường tôn vinh ý tưởng làm việc nhiều giờ, hối hả chăm chỉ và luôn bận rộn. Mặc dù năng suất có thể là một điều tốt, nhưng văn hóa năng suất có thể dẫn đến hội chứng kiệt sức và bệnh tật khi nó được đẩy đến mức cực đoan.

Khi chúng ta liên tục tự đánh giá bản thân và được đánh giá bằng cách chúng ta hoàn thành được bao nhiêu công việc, thật dễ dàng cảm thấy như mình không bao giờ là đủ. Chúng ta có thể bắt đầu mất đi tầm nhìn về nhu cầu và giá trị của riêng mình, và chúng ta có thể bắt đầu định nghĩa giá trị của mình dựa trên số lượng sản phẩm chúng ta tạo ra. Điều này có thể dẫn đến một chu kỳ làm việc quá sức và kiệt sức, vì chúng ta liên tục theo đuổi một lý tưởng không thể đạt được.

Tại sao văn hóa năng suất dẫn đến hội chứng kiệt sức

Có một vài lý do tại sao văn hóa năng suất có thể dẫn đến hội chứng kiệt sức. Đầu tiên, nó có thể tạo ra những kỳ vọng không thực tế. Khi chúng ta liên tục bị tấn công bởi những thông điệp về tầm quan trọng của việc năng suất, thật dễ dàng để bắt đầu tin rằng chúng ta nên có thể làm tất cả mọi thứ, mọi lúc. Điều này có thể dẫn đến cảm giác tội lỗi và xấu hổ khi chúng ta không đáp ứng được những kỳ vọng này.

Thứ hai, văn hóa năng suất có thể dẫn đến cô lập. Khi chúng ta tập trung vào việc hoàn thành mọi việc, chúng ta có thể không có thời gian cho các mối quan hệ và hoạt động quan trọng đối với mình. Điều này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn và mất kết nối.

Thứ ba, văn hóa năng suất có thể dẫn đến căng thẳng. Khi chúng ta liên tục bận rộn và cố gắng làm quá nhiều việc, thật dễ dàng cảm thấy quá tải và căng thẳng. Căng thẳng này có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần.

3 Types of Burnout, and How to Overcome Them” của Melody Wilding trên Harvard Business Review đã phân tích ba loại burnout khác nhau và cách khắc phục chúng. 

• Overload burnout (kiệt sức do quá tải)

Loại burnout này xảy ra khi bạn làm việc quá sức và quá vội vàng để đạt được thành công, thường là gây ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống cá nhân của bạn. Đây là loại burnout phổ biến nhất và thường xảy ra với những người tận tâm với công việc và cảm thấy có nghĩa vụ phải làm việc với tốc độ không bền vững.

Cách khắc phục:

• Phát triển khả năng kiểm soát cảm xúc mạnh mẽ hơn, chẳng hạn như đặt tên và xử lý cảm xúc của bạn và thay đổi cách nói chuyện với bản thân tiêu cực.

• Tách biệt giá trị bản thân với công việc.

• Đa dạng hóa bản thân bằng cách đầu tư vào các lĩnh vực khác của cuộc sống ngoài công việc.

• Under-challenged burnout (kiệt sức do thiếu thách thức)

Loại burnout này xảy ra khi bạn cảm thấy nhàm chán và không được kích thích bởi công việc của mình, dẫn đến việc thiếu động lực. Những người bị burnout do thiếu thách thức có thể cảm thấy không được đánh giá cao và trở nên bực bội vì vai trò của họ thiếu cơ hội học tập, khả năng phát triển hoặc kết nối có ý nghĩa với đồng nghiệp và lãnh đạo.

Cách khắc phục:

• • Cải thiện cảm giác đam mê của bạn bằng cách theo đuổi những thứ bạn quan tâm.
  • Tìm lại động lực cho bản thân bằng cách dành 30 ngày để phát triển một kỹ năng mới. Bắt đầu từ quy mô nhỏ. Có lẽ bạn muốn dành 20 phút mỗi ngày để học một ngôn ngữ mới. Hoặc có thể bạn thích dành một giờ mỗi tuần để học code.
  • Việc theo đuổi thứ gì đó mà bạn thích và thấy đáng giá có thể giúp bạn thoát khỏi tình trạng uể oải và cảm thấy được truyền cảm hứng. Ngay cả khi kỹ năng bạn chọn không liên quan gì đến nghề nghiệp của bạn, tinh thần nhiệt huyết mới của bạn cũng có thể lan sang sự nghiệp của bạn, hoặc thậm chí thúc đẩy bạn khám phá một lĩnh vực công việc khác.

• Neglect burnout (kiệt sức do bị bỏ bê)

Loại burnout cuối cùng là burnout do bị bỏ bê. Điều này cũng được gọi là burnout do bỏ bê, bởi vì nó có thể xảy ra khi cảm thấy bất lực trước những thách thức. Neglect burnout xảy ra khi bạn không được cung cấp đủ cấu trúc, định hướng hoặc hướng dẫn tại nơi làm việc. Bạn có thể thấy khó theo kịp các yêu cầu hoặc cảm thấy không thể đáp ứng được kỳ vọng. Theo thời gian, điều này có thể khiến bạn cảm thấy bất tài, bực bội và không chắc chắn.

Cách khắc phục:

• Tìm cách lấy lại cảm giác tự chủ đối với vai trò của bạn.
• Xác định các nghĩa vụ mà bạn cần nói “không” và rèn luyện kỹ năng thiết lập ranh giới mạnh mẽ hơn.
• Nói chuyện với sếp của bạn về khối lượng công việc của bạn.
• Tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát.

Kiệt sức ( burn out) của mỗi người đều không  theo cùng một cách hoặc vì cùng một lý do nên điều quan trọng là phải xác định loại burnout mà bạn có thể đang gặp phải. Bạn thậm chí có thể đang phải đối mặt với sự kết hợp của một hoặc hai trong số những loại burnout này cùng một lúc. Xác định  trường hợp của bạn sẽ giúp bạn dễ dàng tìm ra các giải pháp cụ thể hơn để giải quyết những thách thức cụ thể trước mắt. 

Theo mình, sống đơn giản hay sống chậm là một cách hữu hiệu để khắc phục tình trạng burn out. Cả hai lối sống trên có thể giúp chúng ta giảm bớt căng thẳng, áp lực trong cuộc sống. Khi chúng ta sống đơn giản hơn, chúng ta sẽ có nhiều thời gian và năng lượng hơn để tập trung vào những điều quan trọng, những điều khiến chúng ta hạnh phúc. Chúng ta cũng sẽ có cơ hội để nghỉ ngơi, thư giãn, và phục hồi sức khỏe thể chất và tinh thần.

Chúc các bạn luôn khỏe mạnh!

Hãy Sống Đơn Giản

Natalia Huyền Nguyễn