“Đẹp Đẽ Từ Tâm Hồn: 10 Triết Lý Sống Nhật Bản Đem Lại Bình Yên và Hạnh Phúc”

Trong sự nhộn nhịp và phức tạp của thế giới hiện đại, nhiều người tìm kiếm những lời khuyên và hướng dẫn về cách sống một cuộc đời ý nghĩa, bình yên và trọn vẹn. Và nếu bạn cũng đang trên hành trình tìm kiếm đó, thì không cần phải nhìn xa xôi. Nhật Bản, một quốc gia nổi tiếng với vẻ đẹp yên bình của thiên nhiên và văn hóa, mang trong mình những bài học triết lý sâu sắc đã giúp nhiều thế hệ Nhật Bản tìm thấy sự cân bằng trong cuộc sống. Hãy cùng mình khám phá 10 triết lý sống Nhật Bản và xem làm thế nào chúng có thể áp dụng và làm sáng tỏ con đường của bạn.

***

Oubaitori (応梅桃李)

Oubaitori là một khái niệm dựa trên sự kết hợp của bốn loài cây trái ở Nhật Bản: anh đào (桜), mận (梅), đào (桃) và mơ (李). Những loài cây này không chỉ đại diện cho vẻ đẹp tự nhiên mà còn tượng trưng cho những đặc điểm riêng biệt của mỗi con người. Dưới đây là phân tích và ví dụ liên quan đến khái niệm này:

1. Anh đào (桜 – Sakura): Anh đào nở rộ vào mùa xuân, mang lại vẻ đẹp tinh khôi và thoáng đãng. Tượng trưng cho sự thanh khiết, phô trương và quý phái.

• Ví dụ: Một cô gái luôn giữ vẻ đẹp tự nhiên, sống đơn giản và thanh khiết giống như bông hoa anh đào.

1. Mận (梅 – Ume): Mận nở vào cuối mùa đông, khi thời tiết còn lạnh giá, biểu tượng cho sức mạnh, kiên định và khả năng vượt qua khó khăn.

• Ví dụ: Một người đã vượt qua nhiều khó khăn trong cuộc sống, giống như hoa mận nở trong giá lạnh.

1. Đào (桃 – Momo): Đào có vẻ đẹp rực rỡ, mềm mại và quyến rũ. Tượng trưng cho sự trẻ trung, nhiệt huyết và đam mê.

• Ví dụ: Một chàng trai tràn đầy năng lượng, luôn theo đuổi đam mê và không ngừng nghỉ.

1. Mơ (李 – Sumomo): Mơ thường được trồng vì quả của nó. Nó tượng trưng cho sự bền vững, thực tế và giá trị lâu dài.

• Ví dụ: Một người phụ nữ luôn chăm chỉ làm việc, đặt lợi ích của gia đình lên trên hết và tạo ra giá trị lâu dài.

Tư duy từ Oubaitori: Cần nhớ rằng, giống như những loại cây trên, mỗi con người cũng có những đặc điểm, ưu điểm và nhu cầu riêng biệt. Điều này không chỉ giúp chúng ta nhận biết và trân trọng bản thân mình hơn mà còn giúp chúng ta tôn trọng và đánh giá cao sự đa dạng của người khác. Thay vì so sánh mình với người khác, hãy nhìn nhận và phát triển những đặc điểm độc đáo của bản thân, và trân trọng những giá trị mà bạn mang lại cho cộng đồng và xã hội.

Trước kia có đối lúc mình  hay so sánh với những người đồng trang lứa hoặc người thân trong gia đình khi họ có những nguồn thu nhập cao hơn, có sự nâng đỡ từ bố mẹ. Hoặc có khi là anh chị em họ,  nhưng họ không phải lo nghĩ gì ngoài việc học cho tốt và giỏi ở các trường danh tiếng, được học thêm các môn học như piano, nhảy, bơi lội , lập trình….Sau đó mình đã ngộ ra rằng mỗi con người có một hoàn cảnh riêng, một lối sống riêng. Những gì ta những gì ta thấy là bề mặt nổi của một tảng băng. Họ có thể có điều kiện hơn mình, nhưng chắc rằng đôi lúc họ cũng phải đối đầu với những khó khăn trong công việc, tình yêu hay cuộc sống. Chúng ta tránh ganh tỵ, thay vào đó tập trung vào rèn luyện bản thân để trở thành phiên bản tốt hơn mỗi ngày.

***

Kaizen là một phần quan trọng trong văn hóa sản xuất và quản lý của nhiều công ty Nhật Bản, đặc biệt là Toyota.

Toyota và Kaizen:

Toyota là một trong những công ty tiên phong trong việc áp dụng phương pháp Kaizen. Họ đã xây dựng một hệ thống sản xuất tinh gọn (Toyota Production System – TPS) dựa trên các nguyên tắc của Kaizen.

1. Cải tiến Liên Tục: Trong Kaizen, không có kết quả cuối cùng. Mỗi quy trình, dù đã được cải tiến, vẫn luôn có khả năng được cải thiện hơn nữa.
2. Thay đổi Nhỏ: Thay vì tập trung vào những cải tiến lớn, Kaizen khuyến khích việc thực hiện những thay đổi nhỏ nhưng liên tục để tối ưu hóa quy trình.
3. Nhân viên là trung tâm: Toyota tin rằng những người làm việc trực tiếp với máy móc và quy trình là những người hiểu rõ nhất về nơi cần cải tiến. Vì vậy, họ khuyến khích mọi nhân viên đề xuất ý tưởng cải tiến.
4. Quá trình trước Kết quả: Kaizen tập trung vào việc cải thiện quá trình, tin rằng kết quả tốt sẽ tự nhiên theo sau nếu quá trình được tối ưu.
5. Làm việc nhóm: Kaizen khuyến khích làm việc nhóm và sự hợp tác. Các nhóm thường xuyên họp lại để thảo luận và chia sẻ ý tưởng cải tiến.

Ví dụ:

Giả sử một nhân viên trên dây chuyền lắp ráp của Toyota phát hiện ra rằng việc di chuyển một dụng cụ từ điểm A đến điểm B mất quá nhiều thời gian, nguyên nhân là do khoảng cách giữa hai điểm này quá xa. Nhân viên này đề xuất việc tái bố trí vị trí dụng cụ sao cho nó gần hơn với nơi cần sử dụng. Một thay đổi nhỏ như vậy có thể giúp tiết kiệm hàng chục giây cho mỗi sản phẩm, tích lũy lại qua thời gian sẽ giúp tăng hiệu quả sản xuất lên rất nhiều.

Tóm lại, Kaizen không chỉ là một phương pháp quản lý, mà còn là một triết lý doanh nghiệp, nhấn mạnh vào việc cải tiến liên tục thông qua sự tham gia tích cực của mọi nhân viên trong tổ chức.

Theo mình nghĩ cũng giống như mỗi con người chúng ta, để cải thiện mỗi ngày chúng ta phải học hỏi, sửa chữa cái sai, điều chỉnh để không mắc lỗi lầm đã qua và hướng về phía trước. Dựa theo thời gian và kinh nghiệm, chúng ta  sẽ luôn rút ra được những bài học bổ ích.

***

Wabi-sabi là một khái niệm trong văn hóa và triết lý Nhật Bản thường được hiểu là sự tìm thấy vẻ đẹp trong sự không hoàn hảo, tạm thời và mục nát. Đó là việc chấp nhận sự trôi qua của thời gian và những biến đổi không tránh khỏi trong cuộc sống. Dưới đây là một số điểm nổi bật của Wabi-sabi so với quan điểm phương Tây truyền thống về vẻ đẹp:

1. Không hoàn hảo (Imperfection):

• Wabi-sabi: Tìm thấy vẻ đẹp trong những khuyết điểm và sự không hoàn hảo, như một chiếc bát gốm có vết nứt.
• Phong cách phương Tây: Thường theo đuổi sự hoàn hảo, như một tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh hay sản phẩm công nghiệp chất lượng cao.

1. Tạm thời (Transience):

• Wabi-sabi: Tôn trọng và trân trọng sự tạm thời của cuộc sống, như hoa anh đào chỉ nở trong một thời gian ngắn trong năm.
• Phong cách phương Tây: Cố gắng giữ gìn và duy trì sự trẻ trung, hoặc làm cho vật liệu tồn tại lâu dài.

1. Không đầy đủ (Incompleteness):

• Wabi-sabi: Nhận thấy rằng mọi thứ luôn ở trong quá trình biến đổi, chưa bao giờ hoàn thiện hoặc đầy đủ.
• Phong cách phương Tây: Thường muốn hoàn thành và “làm xong” mọi thứ.

Nói chung, trong khi nhiều nền văn hóa phương Tây thường theo đuổi sự hoàn hảo và vẻ đẹp lý tưởng, Wabi-sabi lại tìm thấy vẻ đẹp trong những khía cạnh đơn giản, tự nhiên và không hoàn hảo của cuộc sống. Wabi-sabi không chỉ là một quan điểm về vẻ đẹp mà còn là một cách sống, giúp con người sống hài hòa với thế giới tự nhiên và chấp nhận bản chất thật sự của mình.

Nhiều bạn trẻ giờ đây theo phong cách lối sống hoàn hảo , cái đẹp đều được trưng bày khoe ra cho cả thiên hạ trên mạng xã hội. Điều xấu lại được chôn giấu cất kỹ , chứ không được nêu ra như đó là một khía cạnh của cuộc sống. Lý do vì sao các bạn trẻ tự tạo nên cho chính bản thân những áp lực vô hình dẫn đến trầm cảm và tự ti, xa lánh xã hội khi không thể vượt qua được miệng lưỡi người đời.

***

Đúng vậy, Gaman (我慢) là một khái niệm quan trọng trong văn hóa Nhật Bản, thể hiện sự kiên nhẫn, sức chịu đựng, và khả năng tự kiềm chế trước khó khăn hay thử thách.

1. Chấp nhận thử thách: Trong văn hóa Nhật Bản, người ta thường gặp phải nhiều thử thách từ thiên nhiên như động đất, sóng thần, núi lửa, và Gaman giúp họ đối mặt và chịu đựng những khó khăn này.
2. Tự kiềm chế cảm xúc: Gaman không chỉ đơn thuần là sự kiên nhẫn, mà còn liên quan đến việc tự kiềm chế cảm xúc và không để bản thân mình bị cuốn theo cảm xúc tiêu cực.
3. Giáo dục cho trẻ em: Trong quá trình giáo dục, trẻ em Nhật Bản được dạy cách kiềm chế, không phô trương cảm xúc và học cách tự quản lý mình trong các tình huống khó khăn. Điều này giúp họ trở thành những người trưởng thành có tư duy chín chắn và độc lập.
4. Nói ít, làm nhiều: Gaman cũng liên quan đến việc tập trung vào hành động thay vì lời nói. Người Nhật Bản thường ưa thích hành động mà không cần phải nói nhiều, đặc biệt trong các tình huống khó khăn.

Ví dụ: Trong thảm họa động đất và sóng thần tại Nhật Bản năm 2011, thế giới đã chứng kiến sự kiên định và bền bỉ của người Nhật thông qua tinh thần Gaman. Mặc dù đối mặt với những thiệt hại nặng nề và mất mát to lớn, họ vẫn giữ được sự bình tĩnh, tổ chức và hợp tác để tái thiết lập cuộc sống.

Tóm lại, Gaman không chỉ là một khái niệm văn hóa mà còn là một phần quan trọng của tâm hồn và triết lý sống của người Nhật Bản.

Trong mọi hoàn cảnh chúng ta nên học cách sống sao để vượt qua mọi khó khăn khi nó bất chợt vụt đến. Mình cũng từng rất shock khi nhiều người thân bên cạnh ra đi hoặc  khi gia đình gặp tai biến. Theo thời gian mình học cách đón nhân những khó khăn bất chợt, và tự nhủ rằng cuộc đời có lúc nắng, lúc mưa. Chúng ta phải học cách thích ứng trong mọi tình huống.

***

Ikigai (生き甲斐) là một khái niệm đến từ Nhật Bản nghĩa là “lý do để sống” hoặc “lý do để thức dậy mỗi buổi sáng”. Nó giúp mọi người tìm kiếm và nhận biết lý do tồn tại của mình trong cuộc sống này.

Ikigai được hình thành từ sự giao thoa giữa bốn khía cạnh:

1. Những gì bạn yêu thích (Your Passion): Những gì làm bạn hứng thú và bạn thích thực hiện mỗi ngày.
2. Những gì bạn giỏi (Your Profession): Kỹ năng và năng lực cá nhân của bạn.
3. Những gì thế giới cần (Your Vocation): Những nhu cầu của xã hội mà bạn có thể đáp ứng.
4. Những gì bạn có thể kiếm sống từ đó (Your Mission): Khả năng kiếm sống từ những gì bạn làm.

Ở chỗ giao thoa của những khía cạnh này, bạn có thể tìm thấy Ikigai của mình:

• Giao thoa giữa “Những gì bạn yêu thích” và “Những gì bạn giỏi” tạo ra Đam Mê của bạn.
• Giao thoa giữa “Những gì bạn giỏi” và “Những gì thế giới cần” tạo ra Nghề nghiệp của bạn.
• Giao thoa giữa “Những gì thế giới cần” và “Những gì bạn có thể kiếm sống từ đó” tạo ra Sứ mệnh của bạn.
• Giao thoa giữa “Những gì bạn có thể kiếm sống từ đó” và “Những gì bạn yêu thích” tạo ra Lý tưởng của bạn.

Ikigai nằm ở trung tâm của bốn khía cạnh này, nơi mà tất cả chúng đều gặp nhau. Điều này nghĩa là bạn không chỉ làm việc mình yêu thích và giỏi, mà công việc đó cũng mang lại giá trị cho thế giới và bạn cũng có thể kiếm sống từ đó.

Một số người có thể đã tìm thấy Ikigai của mình mà không nhận biết, trong khi người khác cần phải tìm kiếm và phấn đấu suốt đời để tìm ra nó. Dù sao đi nữa, việc nhận biết và theo đuổi Ikigai của mình có thể giúp cuộc sống trở nên phong phú và có ý nghĩa hơn.

Bản thân mình cũng đang trên con đường tìm ra Ikigai, sự cân bằng của chính mình. Làm thế nào để biến đổi niềm đam mê như viết blog trở thành lý tưởng nghề nghiệp, giúp mình vừa trang trải cuộc sống, vừa chia sẻ sẽ những điều bổ ích đến các bạn dựa trên kinh nghiệm riêng của bạn thân . Điều đó rất là khó, chúng ta nhiều khi phải đánh đổi chẳng hạn như một công việc mang lại nguồn thu nhập vững chắc để làm công việc theo sở thích và đam mê, nhưng thu nhập lại thấp hơn , có thể là lúc ban đầu và cũng có thể lâu hơn.

***

Shikata ga nai (仕方がない) là một cụm từ tiếng Nhật thường được sử dụng, có nghĩa là “không có cách nào khác” hoặc “đó là điều không thể tránh khỏi”. Đây là một phản ánh của tinh thần và triết lý sống của người Nhật Bản: việc chấp nhận những điều nằm ngoài tầm kiểm soát của họ và tập trung vào những thứ họ có thể ảnh hưởng tới.

Nhật Bản thực sự là một quốc gia phải chịu nhiều thiên tai như động đất, sóng thần, và bão tố. Vì lẽ đó, người dân ở đây đã phát triển một tư duy mạnh mẽ và lạc quan, chấp nhận những thử thách và khó khăn mà thiên nhiên mang lại, thay vì chống trả hoặc than trách.

Ví dụ, sau trận động đất và sóng thần tàn khốc vào năm 2011, thay vì tuyệt vọng, người Nhật Bản đã nhanh chóng tổ chức, hợp tác và phục hồi. Họ không chỉ tái thiết lập cơ sở hạ tầng bị hủy hoại mà còn tạo ra các cộng đồng mạnh mẽ hơn và tăng cường sự chuẩn bị cho tương lai.

Shikata ga nai không chỉ giúp người Nhật giữ được tinh thần lạc quan trong những thời điểm khó khăn nhất, mà còn giúp họ tập trung vào việc tìm kiếm giải pháp, phấn đấu và tiếp tục phát triển. Đây thực sự là một bài học quý giá cho chúng ta trong việc đối mặt và vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

Cũng giống như việc mình chấp nhận là đã sinh ra trong một gia đình nghèo khó, hoàn cảnh thiếu thốn khi bố mẹ phải ra nước ngoài để cải thiện tình hình kinh tế. Mình không oán trách ông trời vì mình là con nhà nghèo.  Chính vì cái lý do đó đã thúc đẩy mình phải cố gắng hơn.  Mong muốn thay đổi cuộc sống,  mình đã  phải hy sinh thời gian và sức lực nhiều hơn những bạn có hoàn cảnh và điều kiện tốt hơn. Đừng bao giờ trông chờ vào người khác để thay đổi cuộc sống của bạn, hãy tự tạo cho mình cơ hội, nếu bạn có thể. Ở đời nên nhớ 3 điều, hoặc chấp nhận số phận, hoặc phải thay đổi nó bằng sức lực của chính bản thân, hoặc phải tìm sự  nâng đỡ từ những người giỏi giang hơn mình.

***

Shu Ha Ri (守破離) là một khái niệm phổ biến trong nghệ thuật và võ thuật của Nhật Bản, mô tả ba giai đoạn của quá trình học tập và sự phát triển cá nhân:

1. Shu (守 – Tuân thủ): Trong giai đoạn này, học viên tuân thủ một cách nghiêm ngặt theo những hướng dẫn và kỹ thuật được giáo viên dạy. Mục tiêu là nắm vững và thành thạo những kiến thức và kỹ năng cơ bản. Điều quan trọng là học viên không nên đặt câu hỏi hoặc thử nghiệm các biến thể; thay vào đó, họ phải tập trung vào việc thực hiện mọi thứ một cách chính xác như được dạy.
2. Ha (破 – Phá vỡ): Khi học viên đã thành thạo và hiểu rõ những gì họ đã được dạy, họ bắt đầu khám phá và thử nghiệm các biến thể hoặc phong cách khác. Trong giai đoạn này, học viên có thể tìm kiếm sự hướng dẫn từ nhiều nguồn khác nhau và bắt đầu phân tích lý do tại sao một kỹ thuật hoạt động và ngược lại. Điều này giúp họ hiểu rõ hơn về bản chất của nghệ thuật họ đang học.
3. Ri (離 – Rời bỏ): Ở giai đoạn cuối cùng, học viên trở thành người chuyên nghiệp và phát triển phong cách riêng của mình. Họ đã biết đủ để “rời bỏ” những hướng dẫn truyền thống và tạo ra phong cách riêng biệt cho bản thân. Tại thời điểm này, học viên trở thành một bậc thầy và có thể dạy cho người khác theo cách riêng của họ.

Shu Ha Ri không chỉ giới hạn ở võ thuật mà còn được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác như nghệ thuật, thủ công, và thậm chí là phát triển phần mềm. Khái niệm này nhấn mạnh sự phát triển theo thời gian, sự kết hợp giữa tuân thủ truyền thống và sự đổi mới sáng tạo.

Bản thân mình nghĩ triết lý này khá giống với con đường mình đang đi. Trước tiên mình đã nhồi nhét kiến thức từ 5 năm đại học, tốt nghiệp với tấm bằng giỏi thạc sỹ chuyên về chiến lược quản trị. Cái nghành này nói thật ra học rất nhiều và siêu lan man , kiểu như biết nhiều môn nhưng mỗi thứ một tý, thiếu chuyên môn trầm trọng. Nên khi ra trường mình đã xin việc thực hành  trong nghành marketing điện tử, sau đó thì làm về phần ứng dụng android vừa là dịch thuật , có một chút kỹ thuật. Tiếp theo mình lại đổi việc chuyên sâu về phần mềm SAP và giờ đây là quản lý các dự án sản xuất. Sau nhiều năm học và làm , mình muốn bỏ công ty lớn, ra ngoài làm riêng để áp dụng các kiến thức  trên ghế nhà trường cũng như kinh nghiệm trong công ty,  tạo ra một lối đi riêng, hợp với sở thích và đam mê của mình hơn.

***

Kintsugi (金継ぎ) hoặc Kintsukuroi (金繕い) là nghệ thuật truyền thống Nhật Bản của việc sửa chữa đồ gốm bằng cách sử dụng keo màu vàng hoặc bạc để nối lại những mảnh vỡ. Không chỉ là một kỹ thuật sửa chữa, Kintsugi còn là một triết lý sống.

Đây là những điểm quan trọng về Kintsugi:

1. Tôn vinh vết thương: Thay vì che giấu hoặc loại bỏ những vết nứt, Kintsugi lại làm cho chúng trở nên nổi bật, tạo ra một tác phẩm nghệ thuật từ những vết thương và vỡ vụn.
2. Triết lý về sự không hoàn hảo: Kintsugi dựa trên quan niệm Wabi-sabi, tôn vinh sự không hoàn hảo và tạm thời trong mọi thứ. Mỗi vết nứt trên sản phẩm gốm là dấu vết của quá khứ, kể câu chuyện và tạo ra một cái đẹp mới.
3. Phục hồi và tái tạo: Thay vì vứt bỏ đồ gốm bị vỡ, người Nhật Bản chọn phục hồi chúng, đem lại một cuộc sống mới cho chúng.
4. Biểu tượng cho cuộc sống: Kintsugi có thể được xem như một biểu tượng cho cuộc sống của con người. Chúng ta đều gặp phải khó khăn, thất bại và tổn thương, nhưng chính những điều đó khiến chúng ta trở nên mạnh mẽ và đẹp đẽ hơn. Thay vì cố gắng che giấu hoặc bỏ qua những khó khăn, chúng ta nên đối mặt và tôn vinh chúng.

Kintsugi không chỉ là một nghệ thuật, mà còn là một bài học về cách sống: mỗi lần chúng ta trải qua một thử thách hoặc khó khăn, chúng ta trở nên mạnh mẽ và đẹp đẽ hơn – giống như một tác phẩm đồ gốm được sửa chữa bằng vàng trong nghệ thuật Kintsugi.

Triết lý này nên tôn vinh để những người đi trước có thể truyền cảm hứng cho các bạn trẻ rằng con người ta được chia làm nhiều giai đoạn. Lúc vấp ngã không nên bỏ cuộc dễ dàng, cái gì không làm được có thể quay lại sửa chữa để tạo ra cuộc sống tốt hơn. Lại nhớ có đợt mình muốn xin vào công ty lớn, nhiều lần đã bị từ chối . Thay vào vứt cái CV vô sọt rác rồi ngừng xin việc. Mình đã quyết tâm tham gia nhiều workshop, kết nối với nhiều người để nâng cao kiến thức học hỏi và tiếp tục xin việc, tiếp tục sửa CV cho tới khi người ta nhận mình vào làm.

***

Omoiyari (思いやり) là một khái niệm Nhật Bản nghĩa là “sự quan tâm”, “sự thông cảm”, hoặc “sự nhận biết và hiểu cảm xúc của người khác”. Đây không chỉ là một tình cảm bên trong mà còn thể hiện qua hành động thực sự, giúp đỡ và chăm sóc những người xung quanh.

1. Hiểu và Cảm thông: Omoiyari không chỉ đơn thuần là cảm thấy thông cảm, mà còn là biết hiểu cảm xúc và tình cảnh của người khác, đặt mình vào vị trí của họ.
2. Hành động Thực sự: Omoiyari thể hiện qua việc chúng ta làm gì để giúp đỡ, ủng hộ, và làm giảm nhẹ khó khăn cho người khác.
3. Gắn kết Cộng đồng: Omoiyari giúp tăng cường sự gắn kết và đồng lòng trong cộng đồng. Khi mỗi người đều quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau, xã hội trở nên mạnh mẽ và đoàn kết hơn.

Trong trường hợp của đại dịch COVID-19, tinh thần Omoiyari đã được thể hiện rõ nét ở Nhật Bản:

• Giúp đỡ những người Gặp khó khăn: Nhiều người Nhật đã tham gia các hoạt động tình nguyện, ủng hộ thực phẩm và nhu yếu phẩm cho những người không thể làm việc hoặc gặp khó khăn tài chính.
• Tuân thủ Quy định: Để giảm thiểu sự lây lan của dịch bệnh, người dân Nhật Bản đã nhanh chóng tuân thủ các biện pháp phòng chống như đeo khẩu trang, giữ khoảng cách xã hội, và giảm tiếp xúc. Việc này không chỉ bảo vệ bản thân mình mà còn thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe cộng đồng.
• Ủng hộ Nhau: Nhiều người Nhật đã tạo ra các sáng kiến để hỗ trợ cộng đồng, như việc sản xuất khẩu trang tại nhà và chia sẻ với người khác, hoặc tổ chức các chương trình hỗ trợ tâm lý.

Tóm lại, Omoiyari không chỉ là sự thông cảm mà còn là hành động thực sự, giúp tạo nên một xã hội mạnh mẽ, đoàn kết và quan tâm lẫn nhau.

Đây có thể nói là hoạn nạn có nhau, nên sống tình cảm để cho thấy tình người trong mỗi chúng ta. Nhiều khi tỷ số IQ cao chưa chắc đã tốt, chúng vẫn bị coi thường hơn là những người có EQ cao.

***

Mottainai (もったいない) là một từ tiếng Nhật thường được dùng để diễn tả sự tiếc nuối khi thấy một thứ gì đó bị lãng phí. Mottainai không chỉ là một từ ngữ mà còn là một triết lý sống, thể hiện sự tôn trọng và biết quý trọng tài nguyên và môi trường.

1. Không Lãng Phí: Trong văn hóa Nhật Bản, việc tiêu thụ một cách có ý thức và không lãng phí là một phần quan trọng của đời sống hàng ngày. Dù là thực phẩm, nước, điện năng hay bất kỳ tài nguyên nào khác, người Nhật cố gắng sử dụng chúng một cách hiệu quả và không để chúng bị lãng phí.
2. Tái Chế và Tái Sử Dụng: Mottainai cũng thể hiện sự quan tâm đến việc tái chế và tái sử dụng. Ví dụ, nếu một vật bị hỏng, người Nhật thường cố gắng sửa chữa nó thay vì vứt bỏ. Họ cũng sưu tầm và phân loại rác một cách cẩn thận để tái chế.
3. Tôn Trọng Môi Trường: Mottainai thể hiện lòng biết ơn đối với môi trường và thiên nhiên. Điều này không chỉ liên quan đến việc tiết kiệm tài nguyên, mà còn liên quan đến việc tôn trọng và bảo vệ hành tinh của chúng ta.
4. Triết Lý Sống: Mottainai không chỉ giới hạn ở việc tiêu thụ hàng hóa mà còn liên quan đến mọi khía cạnh của cuộc sống, từ việc tiết kiệm nước khi đánh răng, sử dụng lại túi xách, đến việc chia sẻ thực phẩm không dùng hết với hàng xóm.

Chuẩn mực Mottainai không chỉ thúc đẩy việc tiêu thụ có trách nhiệm mà còn giúp tạo ra một xã hội bền vững hơn, nơi mọi người đều biết quý trọng và tôn trọng những gì họ có.

Cái triết lý này cực hợp với phong cách sống mà mình đang theo đuổi hiện tại. Để khiến mình có tầm ảnh hưởng đến các bạn khác, chúng ta nên làm gương mẫu theo phong cách sống xanh , có ý thức bảo vệ môi trường, dùng đồ tái sử dụng hay mua đồ vintage second. Trách nhiệm trước tiên là ở bản thân chúng ta , sau đó mới có thể khiến người khác thay đổi.

***

Kết luận: Triết lý sống của Nhật Bản phản ánh sâu sắc về văn hóa, tư duy và cách nhìn nhận cuộc sống của họ. Từ việc tìm kiếm sự cải tiến liên tục qua **Kaizen**, đến việc tôn trọng sự không hoàn hảo trong **Wabi-sabi** và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không lãng phí qua **Mottainai**, mỗi triết lý đều mang một bài học quý giá. Chúng không chỉ giúp người Nhật vượt qua khó khăn, mà còn tạo nên một nền văn hóa độc đáo, đồng thời cung cấp những hướng dẫn giá trị cho cách chúng ta sống, làm việc và tương tác với người khác. Kết thúc, những triết lý này là lời nhắc nhở về sự tôn trọng, kiên nhẫn, và sự đồng cảm – những nguyên tắc vĩ đại mà bất cứ ai trên thế giới này cũng có thể học hỏi và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày của mình.